Kimyasal Bileşimi ve Biyolojik Aktiviteleri
Aloe vera yaprak kütlesinin % 20-30’unu kabuk tabakasının; % 70-80’ini yaprak içi (öz) kısmının oluşturduğu bildirilmiştir. Yaprak içi bölümünün çeşitli mekanik işlemlerle ezilip sıkılmasıyla da yaklaşık % 70 verimle (100 g yaprak içi özünden 70 g) jel elde edilmektedir.
Aloe vera yapraklarının % 99-99,5’ini su oluştururken; geri kalan katı madde bölümü ise yaklaşık 200 çeşit biyolojik aktif bileşen içermektedir. Bitkide yer alan bileşenler, polisakkaritler, şekerler, lipidler, steroller, yağ asitleri, aminoasitler, glikoproteinler, enzimler, hormonlar, organik asitler, vitaminler, mineraller, antron ve antrakinonlar, kromonlar, flavonoidler, tanenler, kumarinler, diğer fenolik bileşenler ve saponinler olarak özetlenebilmektedir. Aloe vera yaprağında tanımlanmış olan kimyasal bileşenler Tablo 1’de gösterilmiştir.
Tablo 1 Aloe vera yaprağında tanımlanmış olan kimyasal bileşenler
Aloe vera yapraklarının jel içeren yaprak içi bölümü ile usareyi içeren kabuk bölümü, kimyasal bileşen içeriği bakımından birbirlerinden oldukça farklıdır. Usarede, aloin A ve aloin B isimli antronlar başta olmak üzere, yaklaşık 80 çeşit fenolik bileşen bulunmaktadır. Daha çok ikincil metabolitlerin kaynağı olan usarede, antron, antrakinon ve kromonlar gibi fenolik bileşenlerin yanında; kuru ağırlık üzerinden % 16-63 oranında asitte çözünmeyen reçine (resin), önemli miktarda kül (% 24,5), usarenin acı tadından sorumlu olan az miktarda uçucu yağ, polisakkarit ve serbest şeker bulunmaktadır. Jeli içeren yaprak içi bölümünde ise yaklaşık % 72 oranla en çok bulunan bileşen karbonhidratlar (şekerler ve polisakkaritler) olup, bunu mineraller (% 16), lipidler (% 4), protein (% 7), fenolik bileşikler (% 1) takip etmektedir.
Aloe vera jelinde bulunan polisakkaritler, Aloe vera yaprağındaki karakteristik bileşenlerdir. Özellikle de “asemannan” olarak bilinen asetillenmiş polisakkaritler, birçok farmakolojik aktiviteyle ilişkilendirilmiştir ve diğer jel bileşenlerinden ayrı olarak, tek başına da biyolojik aktivite gösterebildikleri bilinmektedir.
